• حکمت ها
  • در جنگ صفّین در باره امر بمعروف و نهى از منكر
مترجم : سید علی نقی فیض الاسلام

در جنگ صفّین در باره امر بمعروف و نهى از منكر

«1262»

365.وَ رَوَى ابْنُ جَرِیرٍ الطَّبَرِيُّ فِی تَارِیخِهِ عَنْ عَبْدِ الرَّحْمَنِ بْنِ أَبِی لَيْلَى الْفَقِیهِ وَ كَانَ مِمَّنْ خَرَجَ لِقِتَالِ الْحَجَّاجِ مَعَ ابْنِ الْأَشْعَثِ أَنَّهُ قَالَ فِیمَا كَانَ يَحُضُّ بِهِ النَّاسَ عَلَى الْجِهَادِ إِنِّی سَمِعْتُ عَلِيّاً رَفَعَ اللَّهُ دَرَجَتَهُ فِی الصَّالِحِینَ وَ أَثَابَهُ ثَوَابَ الشُّهَدَاءِ وَ الصِّدِّیقِینَ يَقُولُ يَوْمَ لَقِینَا أَهْلَ الشَّامِ أَيُّهَا الْمُؤْمِنُونَ إِنَّهُ مَنْ رَأَى عُدْوَاناً يُعْمَلُ بِهِ وَ مُنْكَراً يُدْعَى إِلَيْهِ فَأَنْكَرَهُ بِقَلْبِهِ فَقَدْ سَلِمَ وَ بَرِئَ وَ مَنْ أَنْكَرَهُ بِلِسَانِهِ فَقَدْ أُجِرَ وَ هُوَ أَفْضَلُ مِنْ صَاحِبِهِ وَ مَنْ أَنْكَرَهُ بِالسَّيْفِ لِتَكُونَ كَلِمَةُ اللَّهِ هِيَ الْعُلْيَا وَ كَلِمَةُ الظَّالِمِینَ هِيَ السُّفْلَى فَذَلِكَ الَّذِی أَصَابَ سَبِیلَ الْهُدَى وَ قَامَ عَلَى الطَّرِیقِ وَ نَوَّرَ فِی قَلْبِهِ الْيَقِینُ.


ابن جریر طبرىّ در تاریخ خود روایت كرده از عبد الرّحمن ابن ابى لیلى فقیه (از نیكان اصحاب امام علیه السّلام) و او از كسانى بود كه براى جنگ حجّاج با ابن اشعث خروج كرده بودند-  كه او در جمله سخنهایى كه مردم را بآن بر جهاد (جنگ با حجّاج) تحریص مى نمود گفته: من از علىّ-  خدا درجه او را در صالحین و نیكو كاران بلند گرداند، و پاداش شهداء و راستگویان را باو عطاء فرماید-  شنیدم روزى كه باهل شام برخوردیم  

ص1263

(در جنگ صفّین در باره امر بمعروف و نهى از منكر) مى فرمود: 1-  اى مؤمنین، هر كه ببیند ظلم و ستمى بكار مى برند و مردم را بمنكر و ناپسندیده اى مى خوانند و آنرا بدل انكار كند پس (از باز پرسى روز رستخیز) رهائى یافته و (از گناه) بیزارى جسته است (این هنگامى است كه نتواند بدست و زبان انكار نماید یا از خوف و ضرر ایمن نباشد، خلاصه حكم آن باختلاف موارد مختلف مى گردد) 2-  و هر كه آنرا به زبان انكار كند اجر و مزد یافته و پاداشش از انكار كننده بدل بیشتر است، 3-  و هر كه آنرا با شمشیر (زد و خورد) انكار كند تا كلمه خدا (دین و توحید و طاعت) بلندتر و كلمه ستمكاران (شرك و كفر و ضلالت و معصیت) پست تر باشد او كسى است كه براه رستگارى رسیده و بر راه راست (خدا پسند) قیام نموده، و یقین و باور (بخدا و رسول) در دل او روشن (هویدا) گشته است.